Hallo
Bryggjar på tradisjonelt vis med vedfyring, kopparkjele og sprakalåg(einer)
På laurdag skal årets jolabrygg bryggjast, søkt litt på forumet no og finn svært lite om gammaldags tradisjonsbrygging.
Tenkte derfor skriva litt om korleis eg har lærd dette frå bestefaren min.
Litt om bryggelokal og utstyr:
Held til i kjellaren i huset, der har eg vedfyrt ringovn.
Kaldt og varmt vatn, sluk i golv for enkelt og vaska utstyr og til kjøleprosessen.
2 Stk kopparkjelar 180 L og 100 L
Plastbalje og modifisert varmtvannsberedar med krane for meisking og gjæring.
Prosess:
Byrjar alltid med å reisa opp i skogen for å henta sprakje(einer) omtrent ein nesten full svart bossekk.
Brukar so litt av sprakjen og komande vatntil å vaska alt bryggjeutsyr.
Legg so rikelig med sprakje i bryggekjelen og fyller den med vatn, fyrer så i ovnen slik at det vert nokolunde temperatur. Alt dette skjer fredagsettermiddag/kveld slik at det er klart for brygging laurdag.
Laurdagsmorgon 7-8 fyrer ein opp att i ovnen. Fyrer då fram til ein får ein temperatur på 70 grader, tømmer maltet i meiskebaljen og tømmer nokre bøtter frå kjelen oppi, blandar dette slik at alt vert vått før me tømmer baljen oppi meiskekaret(varmtvannsberedaren) gjentek denne prosessen til alt maltet og vatnet frå kjelen er komme oppi meiskekaret. Dette står so i 1-2 timar før me begynntar å renna, renne då i bøtter som vert tømt i kjelen att. Fyrer so i ovnen igjen, no skal ølet kokast inn. Kokar ofte då vekk alt ifrå 20-50 L alt etter kor kraftigt og myrkt ølet skal verta. Alt etter kva øl ein bryggjar humlar ein på litt forskjellige tidspunkt, men etter tradisjonsoppskrifta frå bestefar humla han då det var 1 time att å koka.
Kjøling, ølet vert tappa på mjelkespann og spylt utvendig med kaldt vatn medan ein rørar i ølet og kontrollerer temperatur med termometer. Så vert ølet tømt oppi varmtvannsberedaren når det har nådd 25-27 grader og kveike vert tømt oppi, sommarsdagen legg me kun på lokk og sjekkar etter 2-3 dagar om ølet er gått ut, gjæringsprosessen stoppa.
Så når ølet er utgått tappar me det på dunkar og let det stå i 2-3 veker slik at bunnfallet legg seg på botn.
Då er ølet klart for endelig tapping på flasker og fat.
Slik vert det då bryggja tradisjonelt øl her hjå meg, etter opplæring frå bestefar.
Legg ved nokon bilde no og heilt sikkert fleire iløpet av helga under brygging.
Olve
Bryggjar på tradisjonelt vis med vedfyring, kopparkjele og sprakalåg(einer)
På laurdag skal årets jolabrygg bryggjast, søkt litt på forumet no og finn svært lite om gammaldags tradisjonsbrygging.
Tenkte derfor skriva litt om korleis eg har lærd dette frå bestefaren min.
Litt om bryggelokal og utstyr:
Held til i kjellaren i huset, der har eg vedfyrt ringovn.
Kaldt og varmt vatn, sluk i golv for enkelt og vaska utstyr og til kjøleprosessen.
2 Stk kopparkjelar 180 L og 100 L
Plastbalje og modifisert varmtvannsberedar med krane for meisking og gjæring.
Prosess:
Byrjar alltid med å reisa opp i skogen for å henta sprakje(einer) omtrent ein nesten full svart bossekk.
Brukar so litt av sprakjen og komande vatntil å vaska alt bryggjeutsyr.
Legg so rikelig med sprakje i bryggekjelen og fyller den med vatn, fyrer så i ovnen slik at det vert nokolunde temperatur. Alt dette skjer fredagsettermiddag/kveld slik at det er klart for brygging laurdag.
Laurdagsmorgon 7-8 fyrer ein opp att i ovnen. Fyrer då fram til ein får ein temperatur på 70 grader, tømmer maltet i meiskebaljen og tømmer nokre bøtter frå kjelen oppi, blandar dette slik at alt vert vått før me tømmer baljen oppi meiskekaret(varmtvannsberedaren) gjentek denne prosessen til alt maltet og vatnet frå kjelen er komme oppi meiskekaret. Dette står so i 1-2 timar før me begynntar å renna, renne då i bøtter som vert tømt i kjelen att. Fyrer so i ovnen igjen, no skal ølet kokast inn. Kokar ofte då vekk alt ifrå 20-50 L alt etter kor kraftigt og myrkt ølet skal verta. Alt etter kva øl ein bryggjar humlar ein på litt forskjellige tidspunkt, men etter tradisjonsoppskrifta frå bestefar humla han då det var 1 time att å koka.
Kjøling, ølet vert tappa på mjelkespann og spylt utvendig med kaldt vatn medan ein rørar i ølet og kontrollerer temperatur med termometer. Så vert ølet tømt oppi varmtvannsberedaren når det har nådd 25-27 grader og kveike vert tømt oppi, sommarsdagen legg me kun på lokk og sjekkar etter 2-3 dagar om ølet er gått ut, gjæringsprosessen stoppa.
Så når ølet er utgått tappar me det på dunkar og let det stå i 2-3 veker slik at bunnfallet legg seg på botn.
Då er ølet klart for endelig tapping på flasker og fat.
Slik vert det då bryggja tradisjonelt øl her hjå meg, etter opplæring frå bestefar.
Legg ved nokon bilde no og heilt sikkert fleire iløpet av helga under brygging.
Olve
